کمیته رصد و تحلیل شانا- این روزها تحولات سودان باتوجه به درگیری میان ارتش سودان و نیروهای موسوم به واکنش سریع به صدر اخبار رسانهها در جهان رسیده است. با بررسی تاریخ معاصر سودان می توان به این جمع بندی رسید که تنها در ۶۶ سال گذشته یعنی از سال ۱۹۵۷ میلادی تاکنون، ۱۵ کودتا در سودان رخ داده که این کودتا ها در میان کشورهای جهان که کودتا خیز بوده اند، آمار بالایی محسوب میشود که آخرین این کودتا ها در اکتبر ۲۰۲۱ رخ داد که در نتیجه آن، «عبدالفتاح البرهان» فرمانده ارتش سودان اقدام به کودتای نظامی علیه دولت وقت کرد و قدرت را به دست گرفت.
اما داستان تنش های اخیر که تا روز سه شنبه و زمان نگارش این مقاله که منجر به کشته شدن ۱۸۰ نفر و مجروحیت بیش از ۱۸۰۰ نفر شده است برمی گردد به یک هفته درگیری لفظی میان عبدالفتاح البرهان، فرمانده ارتش سودان و ژنرال محمد حمیدان دقلو، رئیس گروه شبهنظامی موسوم به «نیروهای واکنش سریع» بر سر قدرت که نیروهای دو طرف در خیابانهای خارطوم، پایتخت این کشور، به روی هم آتش گشودند.
نیروهای شبهنظامی واکنش سریع چه کسانی هستند؟
گروه شبهنظامی نیروهای واکنش سریع که زیرنظر محمد حمیدان دقلو معروف به «حمیدتی» فعالیت میکند و نیروهای واکنش سریع نام گرفته اند، در سال۲۰۱۳ توسط سرویس اطلاعات و امنیت ملی دولت عمرالبشیر برای مبارزه با گروههای شورشی مسلح در منطقه جنگزده دارفور تأسیس شد، اما آنها در جریان درگیریها در دارفور متهم به سرکوب خشونتبار غیرنظامیان شدند.
نیروهای واکنش سریع در جریان اعتراضات علیه دولت عمرالبشیر و سرنگونی دولت پیشین توسط فرماندهان ارتش، در کنار نظامیان قرار گرفتند و ازجمله نیروهای مشارکتکننده در سرنگونی عمرالبشیر بهشمار میروند.
پس از سرنگونی عمرالبشیر در منشور قانون اساسی انتقالی سودان اعلام شد که نیروهای واکنش سریع بهعنوان نیروهای نظامی عادی، صلاحیت بازداشت ندارند و این مسئله باعث افول جایگاه نیروهای واکنش سریع شد. از سوی دیگر از آنجایی که البرهان، فرمانده ارتش به دنبال افزایش قدرت خود بود، به فکر ادغام نیروهای واکنش سریع در بدنه ارتش افتاد، اما این تصمیم تاکنون از سوی حمیدتی، دومین فرد نظامی قدرتمند سودان رد شده است. حمیدتی که موقعیت خود را در برابر ارتش در خطر میبیند، البرهان را متهم به انحصار قدرت میکند و همین مساله باعث شده است اکنون نیروهای واکنش سریع و ارتش در مقابل هم قرار گیرند. مجموعه این چالشها، درگیری ها و کشتارها باعث شده امروز علاوه بر ارتش، سودان هم در موقعیتشکنندهای قرار گیرد.
بطور کلی می توان اتفاقات این روزهای سودان و نتایج مثبت و منفی آن را در این ۱۲محور خلاصه کرد:
۱ - نیروهای واکنش سریع سودان در زمان عمر البشیر و برای دفاع از دارفور از نیروهای بومی تشکیل شده است.
۲ - این نیروها در کودتای اماراتی - عربستانی - اسرائیلی ضد البشیر با ارتش سودان همکاری کرده است.
۳ - عدد این نیروها حدود ۸۰ هزار نفر و نزدیک به عدد نیروهای ارتش است.
۴ - در جنگ یمن «حمیدتی» فرمانده نیروهای واکنش سریع با گرفتن پول، ۵۰۰۰ نفر از نیروهای قبایل سودان را در اختیار عربستان قرار داده است.
۵ - حمیدتی برادرش را مامور روابط با رژیم صهیونیستی کرده و خوش خدمتی زیادی به نفع این رژیم غاصب نموده و مورد حمایت آن بوده است.
۶- در کودتای این روزها این گروه بر ضد ارتش مورد حمایت اسرائیل و امارات بوده است.
۷ - حمیدتی همواره بشدت ضد حزب الله و جریان مقاومت منطقه ای عمل کرده است.
۸ - مصرف حمیدتی پس از چرخش های اخیر عربستان برای سعودی ها تمام شده و ریاض «البرهان» را به حمیدتی ترجیح می دهد.
۹ - حمیدتی در برابر مصوبه مشترک ارتش و شورای رهبری سودان مبنی بر ادغام یگان های واکنش سریع در ارتش تسلیم نشده و خارطوم را به تجزیه دارفور تهدید کرده است.
۱۰ - ارتش مناطق تحت تصرف حمیدتی را به محاصره درآورده و پایتخت را در کنترل خود دارد.
۱۱ - نیروهای اسلامی سودان - متحدین سابق البشیر - در این منازعه کنار ارتش قرار دارند.
۱۲ – می توان گفت که این روزها سودان آبستن حوادث مثبت – البته با چرخش به سمت جبهه مقاومت - می باشد.
نظر شما