کمیته رصد و تحلیل شانا- با ازسرگیری مذاکرات ایران و عربستان؛ مذاکرات یمن و عربستان نیز حدود دوماه است شروع شده و تا حدودی پیش رفته است. اما گویا تداوم مذاکرات بین یمن و عربستان چندان مورد علاقه آمریکا نیست. راز این عدم علاقه به یک نکته بر می‌گردد و آن؛ عدم رضایت آمریکا از تقویت روابط ایران و ریاض است. در مطلب زیر به ابعاد نگرانی واشنگتن اشاره شده است.
مذاکره پس از هفت سال جنگ
در حالی که عربستان سعودی و یمن پس از هفت سال جنگ و شکست‌های پیاپی عربستان، گام‌های مهمی برای پایان دادن به جنگ برداشتند، فشارهای آمریکا به ریاض مانع اصلی اعلام پایان جنگ است.
هیئت عربستانی در نیمه ماه فروردین(آوریل) وارد صنعا، پایتخت یمن شد. این نخستین سفر هیئت عربستانی به یمن پس از آغاز جنگ در سال ۲۰۱۵ بود. سفر هیئت سعودی به صنعا در شرایطی انجام شد که پیش از این عربستان سعودی حتی حاضر به گفتگو با انصارالله و دولت مستقر در صنعا نمی‌شد. این سفر به منزله به رسمیت شناختن دولت مستقر در صنعا از سوی ریاض بود. همزمان با سفر هیأت عربستانی، هیئت عمانی نیز به یمن سفر کرد. همزمانی سفر این دو هیئت نشان از جدی بودن طرفهای دیگر برای پایان دادن جنگ بود زیرا هیئت عمانی مورد اعتماد هر دو طرف عربستانی و یمنی قرار داشت.
شیرین العدیمی، تحلیلگر مسائل غرب آسیا نوشت: سفر هیئت سعودی که نقطه عطف آن دست دادن مهدی المشاط از یمن و محمد الجابر سعودی بود، یک تغییر چشمگیر در جنگ طولانی نامتقارن و محاصره‌ای را نشان می‌دهد که تا کنون بیش از ۳۷۵ هزار یمنی را کشته و میلیون‌ها نفر را به مرگ از گرسنگی کشانده است.
با وجود اینکه، در گام نخست توافق‌های مهمی به‌دست آمد و آزادی اسرا به‌عنوان یکی از بندهای توافق اجرایی شد، اما تحولات بعدی نشان داد که هنوز توافق نهایی برای پایان دادن به جنگ محقق نشد.
آمریکا عامل اصلی وقفه در مذاکرات
عامل اصلی وقفه در این توافق، کارشکنی و فشار آمریکا است. واشنگتن که از توافق ایران و عربستان برای احیای روابط ناراضی است و آن را در راستای منافع خود نمی‌داند به دولت عربستان سعودی برای متوقف کردن توافق با یمن فشار وارد می‌کند.
علی القحوم عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن با تأکید بر اینکه حرکت به سمت صلح، موضع درست و صحیحی است، خاطر نشان کرد: "عربستان سعودی باید از زیر لوای آمریکا خارج شود. عربستان باید فشارهای غرب برای ادامه جنگ و محاصره یمن را دفع کند. هدف غربیها این است که عربستان در باتلاق یمن گرفتار شود و با همسایگانش دشمن باشد که در پس آن، اهداف استعماری روشنی وجود دارد. "
محمد البخیتی عضو ارشد جنبش انصارالله یمن نیز در گفت وگو با شبکه المیادین تأکید کرد که آمریکا و انگلیس خواهان تحقق صلح در یمن نیستند و هر زمان احساس کنند پیشرفتی در مذاکرات حاصل شده است، تلاش می‌کنند که این پیشرفت‌ها به نتیجه نرسد و در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات، گزینه همه‌جانبه نظامی روی میز قرار دارد.
نقش آمریکا در جنگ یمن
آمریکا در این جنگ از ائتلاف سعودی و اماراتی حمایت سیاسی کرده است، به‌خصوص با محافظت از ائتلاف در برابر انتقادها و هم‌چنین این امکان را به شورای امنیت سازمان ملل می‌دهد که نظارت خود را تنها بر انصارالله یمن متمرکز کند.
از سال ۲۰۱۵ و در حالی که ائتلاف عربستان کمپین‌های بمباران هوایی خود را ادامه داده، آمریکا میلیاردها دلار تسلیحات، آموزش و پشتیبانی لجستیکی از جمله سوخت‌گیری هوایی به ریاض و ابوظبی ارائه کرده است.
دیده‌بان حقوق بشر استفاده ائتلاف عربستان از تسلیحات ساخت آمریکا را دستکم ۲۱ حمله بر اساس قوانین جنگ مستند کرده است. این حملات شامل حمله ۱۵ مارس ۲۰۱۶ به بازاری در شمال غربی یمن می‌شود که دستکم ۹۷ غیرنظامی را به قتل رساند و هم‌چنین حمله ۱۳ اکتبر ۲۰۱۶ به مراسم تشییع جنازه در صنعا، پایتخت یمن که دستکم جان ۱۰۰ نفر را گرفت و بیش از ۵۰۰ نفر از جمله کودکان را زخمی کرد.
هم‌چنین در ۲۱ ژانویه سال ۲۰۲۲، هواپیماهای جنگی ائتلاف به یک مرکز بازداشت در استان صعده در شمال یمن حمله کردند که ده‌ها قربانی به‌دنبال داشت.
یکی از فروش‌های اخیر مورد تأیید دولت آمریکا در دسامبر گذشته اتفاق افتاد؛ زمانی که «ریتون»، یک شرکت تسلیحاتی آمریکا، ۶۵۰ میلیون دلار موشک هوا به هوا و تجهیزات مرتبط با آن را به عربستان سعودی فروخت.
نگرانی‌های جدی وجود دارد که ریتون و دیگر شرکت‌های تسلیحاتی آمریکا به مسئولیت‌های حقوق بشری خود عمل نمی‌کند، زیرا مهمات آن‌ها همچنان برای نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه استفاده می‌شود. آمریکا با ادامه فروش تسلیحات به ائتلاف عربستان، تعهدات خود را نقض کرده است؛ در گزارش بازرس کل وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۲۰، مقامات دولتی این کشور احتمالا از نظر قانونی مسئول جنایات جنگی در یمن هستند. واشنگتن جنایات جنگی مرتکب‌شده در سایر درگیری‌های مسلحانه را محکوم می‌کند، اما به حمایت از ائتلافی که مرتکب تخلفات مشابه در یمن می‌شود، ادامه می‌دهد.
غیرنظامیان یمنی به دیده‌بان حقوق بشر گفته‌اند که آمریکا با تأمین سلاح‌هایی که برای هدف قرار دادن آن‌ها استفاده می‌شود، درد و رنج آن‌ها را تشدید کرده است. یمنی‌ها به‌خوبی می‌دانند برخی از بمب‌هایی که بر سر خانه‌ها و سرشان می‌ریزد، ساخت آمریکاست، همان‌طور که محققان و سایر شواهد بارها نشان داده‌اند که بقایای سلاح‌های آمریکایی در محل بمباران‌های ائتلاف عربستان در یمن پیدا شده است. واشنگتن همچنان تعهد ناکافی به پاسخگویی در قبال جنایات متحدانش، عربستان سعودی و امارات، و نقش خود نشان می‌دهد.
جمع‌بندی:
مخالفت آمریکا با توافق عربستان و یمن برای پایان دادن به جنگ دلایل زیادی دارد. برای این عدم علاقه دلایلی وجود دارد:
۱- یکی از مهم‌ترین دلایل این است که آمریکا تمایل ندارد پایان این جنگ بدون مشارکت آمریکا محقق شود و یا کشورهایی نظیر چین یا جمهوری اسلامی ایران به پایان جنگ کمک کنند.
۲- در همین حال، واشنگتن بر این باور است که پایان جنگ در شرایط کنونی به نفع محور مقاومت در منطقه غرب آسیا و به ضرر منافع رژیم صهیونیستی خواهد بود. بر این اساس، آمریکا در مسیر توافق عربستان و یمن برای پایان دادن به جنگ کارشکنی کرده و به دولت ریاض برای متوقف کردن مذاکرات فشار وارد می‌کند.
۳- دلیل دیگر هم علاقه آمریکا برای ادامه فروش تسلیحات و کسب درآمدهای هنگفت از بازار جنگ یمن، از جیب عربستان و امارات است.
۴- یک دلیل دیگر برای علاقه آمریکا به ادامه جنگ این است که آمریکایی‌ها دوست دارند پرونده جنگ‌های منطقه‌ای همچنان باز باشد تا در مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب؛ برجام منطقه‌ای به‌عنوان یک اهرم فشار بر علیه ایران مورد استفاده واقع شود.
نظر شما